Budowle ochronne - to obiekty, odpowiednio konstrukcyjnie przygotowane i wyposażone w infrastrukturę techniczną, przeznaczone do ochrony ludności przed skutkami działań zbrojnych, katastrof ekologicznych lub przemysłowych, a także ochrony cennego dorobku kultury i nauki.
Budowle ochronne, w zależności od ich wytrzmałości na obciążenia (P) i stopnia osłabienia promieniownia jonizującego (K) dzielą się na:
- Schrony - odporne na obciążenia (P) powyżej 0,05 MPa i ochronnę przed promieniowaniem jonizującym (K) powyżej 500
- Ukrycia - zapewniające ochronnę przed promieniowaniem jonizującym (K) powyżej 100 do 200 (ukrycia przed opadem promieniotwórczym) lub powyżej 200 (ukrycia zabezpieczające).
Pojęcia - schron, ukrycia:
Schron - (budowla ochronna) stanowiąca część budynku lub budowli (przede wszystkim w podpiwniczeniu), a także wolno stojąca, przeznaczona do ochrony rozmieszczonych w niej osób oddziaływaniem środków rażenia oraz wtórnymi skutkami ich użycia tj. skażeniem promienotwórczym, chemicznym (w tym toksycznymi substancjami przemysłowymi).
Schron składa się z następujących pomieszczeń: wejście z przedsionkami wyposażonymi w drzwi ochronno-hermetycznymi, komór schronowych na 30 - 50 osób, komory filtrowentylacyjnej, węzła sanitarnego oraz tunelowego wyjścia awaryjnego, wyproadzonego poza strefę zagruzowania h/2+3m, pełniącego jednocześnie funkcję czerpni powietrza.
Zapewnienie ochrony oraz warunków do przetrwania osób przebywających w schronie przez okres autonomiczny, co najmniej 3 dni bez pomocy z zewnątrz, wymaga wyposażenia go w specjalistyczne rządzenia oraz określone instalacje w tym filtrowentylacyjne, zaopatrzenia w wodę i odprowadzanie ścieków, ogrzewania oraz energii elektrycznej, a ponadto w sprzet kwaterunkowy, odpowiednie zapasy żywności, artykułów pierwszej pomocy medycznej, leków, sprzętu łączności.
Ukrycie - musi być wyposażone w najprostsze instalacje i urządzenia i odpowiedni sprzet kwaterunkowy oraz niezbędne materiały do zapewniena osobom chronionym minimalnych warunków do przetrwania.
Schrony przygotowuje się dla ochrony:
- pracowników zakładów pracy, których działalność w okresie zagrożenia bezpieczeństwa państwa lub wojny jest niezbędna dla zapewnienia ludności warunków do przetrwania;
- pracowników zakładów pracy, w których istniejezagrożenie od toksycznych środków przemysłowych oraz ludności zamieszkałej wokół tych zakładów w strefie bezpośredniego zagrożenia;
- ludności zamieszkałej w miastach,
- a ponadto na ukrycie i zabezpieczenie przed zniszczeniem ruchomych dóbr kultury, szczególnie ważnej dokumentacji, cennej aparatury oraz zapasów żywności leków.
Ukrycia przygotowuje się dla ochrony ludności zamieszkałej na wsiach oraz w jednostkach osadniczych położonych poza miastem.
