Powstanie Wielkopolskie to jedno z najważniejszych, a zarazem nielicznych zwycięskich powstań w historii Polski. Od 2021 roku, dzięki zaangażowaniu i determinacji wielu środowisk oraz mieszkańców regionu, 27 grudnia jest świętem państwowym. Ustawę ustanawiającą Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego uroczyście podpisał 23 listopada 2021 roku w poznańskim hotelu Bazar Prezydent RP Andrzej Duda.
Zryw niepodległościowy wybuchł w Poznaniu podczas wizyty Ignacego Jana Paderewskiego, który wracał wówczas do odradzającej się ojczyzny. 26 grudnia 1918 roku, Paderewski wygłosił przemówienie do licznie zgromadzonych rodaków przed hotelem Bazar. Wydarzenie stało się bezpośrednim impulsem do rozpoczęcia walk.
Dziś mieszkańcy i mieszkanki Wielkopolski oddali hołd poległym w walce o wolność Ojczyzny. W oficjalnych uroczystościach uczestniczyli i kwiaty złożyli: Prezydent RP Karol Nawrocki, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Wiesław Szczepański, Wicemarszałek Senatu Rafał Grupiński, Rzecznik Prasowy Rządu Adam Szłapka, Ministra Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Tomasz Lewandowski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Tomasz Bosacki, a także I Wicewojewoda Wielkopolska Karolina Fabiś-Szulc.
Organizatorzy obchodów Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak oraz Prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 Tadeusz Musiał, wspólnie z Wojewodą Wielkopolską Agatą Sobczyk, Wiceprzewodniczącą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego Agnieszką Wiśniewską, Prezydentem Miasta Poznania Jackiem Jaśkowiakiem, Wiceprzewodniczącym Rady Miasta Poznania Łukaszem Kapustką i Wicestarostą Poznańskim Tomaszem Łubińskim złożyli wspólny wieniec. Po nich kwiaty pod pomnikiem 15. Pułku Ułanów Poznańskich złożyli posłowie i posłanki, a także Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Kombatanckiej Marian Macutkiewicz.
Przyczyny i geneza Powstania Wielkopolskiego
W XVIII wieku Wielkopolska znalazła się pod zaborem pruskim. Pomimo represji i systematycznych prób germanizacji Polacy zachowali silne poczucie tożsamości narodowej, pielęgnując język, kulturę i tradycje. Kluczową rolę odegrała praca organiczna, prowadzona przez wybitnych społeczników, takich jak: Hipolit Cegielski, Augustyn Szamarzewski, Piotr Wawrzyniak czy Maksymilian Jackowski.
Działania te, obejmujące rozwój gospodarczy, zakładanie banków i spółek, a także aktywność oświatową i społeczną, stworzyły fundament silnego i świadomego narodowo społeczeństwa. Konsekwentna praca umożliwiła Wielkopolanom skuteczne podjęcie walki oraz sprawne funkcjonowanie w realiach odradzającego się państwa polskiego.
Przebieg Powstania i zwycięstwo
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. W krótkim czasie powstańcy opanowali niemal całą Prowincję Poznańską, z wyjątkiem jej północnych i południowo-zachodnich obrzeży. Walki zakończyły się 16 lutego 1919 roku podpisaniem rozejmu w Trewirze.
Jednym z najbardziej spektakularnych sukcesów powstańców była bitwa o Ławicę, w wyniku której zdobyto największy łup wojenny w tysiącletniej historii polskiego oręża – sprzęt lotniczy o wartości od 160 do 200 milionów marek, w tym ponad 300 samolotów.
Uroczyste obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego
Obchody rozpoczęły się od złożenia kwiatów na mogiłach zasłużonych Wielkopolan – generała Stanisława Taczaka oraz pułkownika Wincentego Mierzejewskiego. Wiązanki złożono również przy tablicach pamiątkowych Franciszka Ratajczaka, Ignacego Jana Paderewskiego oraz Marynarzy Powstańców Wielkopolskich. W imieniu Wojewody Wielkopolskiej kwiaty złożył Dyrektor Gabinetu Wojewody Piotr Pałczyński.
O godzinie 15:00 w Farze Poznańskiej odprawiono mszę świętą w intencji Powstańców Wielkopolskich. O 16:40 w stolicy regionu zawyły syreny alarmowe, przypominając o odwadze i poświęceniu bohaterów sprzed lat. Następnie rozpoczęły się oficjalne uroczystości przy pomniku 15. Pułku Ułanów Poznańskich. Przedstawiciele władz rządowych, samorządowych i miejskich, wraz z mieszkańcami regionu, harcerzami, grupami rekonstrukcyjnymi, służbami mundurowymi oraz kombatantami, złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze pamięci.
Powstanie Wielkopolskie – zwycięski zryw, który przesądził o kształcie odrodzonej Rzeczypospolitej – pozostaje symbolem odwagi, determinacji i odpowiedzialności za los Ojczyzny oraz jednym z najchlubniejszych rozdziałów polskiej historii.
